O parafii

Krótka historia Staregogrodu

Pierwsze zapiski o Starymgrodzie pojawiają się na dokumencie z datą 1181 r. Dokument ten został uznany za falsyfikat, więc najstarszą pewną wzmianką jest dokument z 1232 r. Pismo wspomina Starygród, jako gród kasztelański. W XIV w. kasztelani Staregogrodu zaczęli używać nazwiska Starogrodzki. W 1412 r. od benedyktynów miejscowość nabył Mikołaj Lubiatowski. W połowie XV w. Starygród należał do Wiadoszyńskich, którzy również zaczęli nazywać się Starogrodzkimi. W 1505 r. Starygród nabyli Kobyliński, a w 1516 r. – Konarscy. W 1629 r. majątek przeszedł na Sieniutów. To właśnie Abraham Sieniuta przeprowadził pierwszy spis, według którego w Starymgrodzie było 5 chałup. Parafia bez plebana rozpadała się, więc plebanię zamieniono na karczmę. W 1681 r. dobra przeszły na Leszczyńskich, w 1689 r. na Walknowskich, ok. 1724 r. – na Umińskich, a w 1737 r. – na Sokolnickich. Na pocz. XIX w. majątek przejęli Pruscy, potem Bronikowscy, a na końcu Mielżyńscy. Ostatnimi właścicielami w latach 1860-1939 byli Chełkowscy.

Kościół i parafia Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny w Starymgrodzie

Nie wiadomo kiedy powstał pierwszy kościół w Starymgrodzie. Wiadomo, że istniał w XVI w., a runął w połowie XVII w. Nowy został wybudowany przez Wojciecha Żdżarowskiego. Został poświęcony 5 sierpnia 1668 r. przez bp. Macieja Mariana Kurskiego, biskup pomocniczy poznański. Poza kościołem biskup poświęcił również ołtarz NP Maryi śnieżnej. W 1777 r. z inicjatywy dziedzica Pawła Sokolnickiego kościół został podmurowany, uporządkowany i upiększony. W tym okresie w kościele znajdowały się groby familijne Zadorskich oraz obraz św. Bartłomieja (obecnie grobów już nie ma). Kolejny remont miał miejsce w 1804 r. Kolejne remonty odbyły się w 1846 r. i w 1852 r., ponieważ w 1850 r. w wieżę kościoła trafił piorun. W 1917 r. przekształcono emporę chóru muzycznego, a w 1927 r. wymieniono dach gontowy na eternitowy. W latach 1967-1968 odnowiono wnętrze, a ostatni remont miał miejsce w latach 2019-2024.

Pod koniec XVII w. przy kościele znajdowała się szkoła. Pierwsza wzmianka o drewnianej plebanii pochodziła z 1690 r. Kolejna, również drewniana, lecz mniejsza została zbudowana w 1841 r. W 1843 r. przy kościele powstała stodoła i owczarnia, a w 1848 r. – murowany spichlerz. W owym okresie istniał też (brak daty powstania) drewniany budynek gospodarczy. Nowa plebania powstała przed 1925 r.

W czasach I Rzeczypospolitej do parafii w Starymgrodzie należały jedynie dwie wsie: Starygród oraz Kuklinów. Dopiero z czasem wyodrębniła się kolejna wieś z folwarku i karczmy Wrzoski (folwark Wrzoski należał do parafii przynajmniej przed 1831 r.). Nastąpiło to na skutek przeniesienia się kilku chłopów ze Staregogrodu w latach 1836-1839. Wieś wzięła nazwę od imienia Romana Bronikowskiego (1785-1848), męża Ludwiki z d. Pruskiej (ok. 1789-?). Obecnie do parafii należy też Rojew (wraz z Lipowcem), który był początkowo folwarkiem (do XVIII w., gdy podupadł na skutek chorób i zaraz), a potem kolonią niemiecką (po 1780 r.). Rojew został włączony do parafii przed 1831 r. W 1890 r. do parafii należały: Franków, Kuklinów, Rojew, Romanów, Starygrów, Suchy Las i zajazd Wrzoski. Obecnie parafię tworzą cztery wsie: Starygród, Kuklinów, Rojew i Romanów.

Proboszczowie parafii w Starymgrodzie (niepełny spis):

przed 1425 – po 1441 – ks. Wojciech
przed 1452 – po 1470 – ks. Michał
1470 – ks. Piotr Pluta
1476 – ks. Paweł
1482 – ks. Klemens z Kowalewa
1482-1486 – ks. Marcin
1486-1507 – ks. Klemens
1519 – ks. Adamczewski
1530 – ks. Wawrzyniec
1547-1569 – ks. Szymon Jaskier
1572 – ks. Wojciech
1572-1602 – wakat
1640 - 1646 - ks. Alojzy Plutowicz (?-1646)
1646-1649 - ks. Jan Franciszek Tretnicki z Kobylina
1652-1653 - ks. Łukasz Krzywiński
1660 - ks. Mateusz Szych
1671-1678 - ks. Marcin Karol Płaczkowski
1679-1682/1683 - ks. Walenty Malewicz
1683-1726 - ks. Jakub Franciszek Mierzchliński
1729-1736 - ks. Józef Jakub Gielski (?-1736)
1736-1743 – ks. Ludwik Łęcki (Łęski) (?-1743)
1743-1780 - ks. Jan Goczański (Goczeński) (ok. 1720-1780)
1781-1816 - ks. Ignacy Bogucki (Bogudzki)
1817 - 1824 - ks. Jan Pawlikowski (1793-1837)
1830 – administrator ks. Andrzej Jaworski prob. z Lutogniewa
1832 1884 – ks. Sebastian Winowicz (1880-1884)
1886-1892 - ks. Adam Adamczewski (1849-1934)
1892-1893 - administrator ks. Franciszek Polczyński (1847-?) prob. z Wyganowa
1894-1897 - administrator ks. Józef Ołyński (Ołoński) (1835-1902)
1903-1938 - ks. Paweł Bernhard (1864-1944)
1946 - 1980 - ks. Alojzy Piszczek (1907-2003)
1981 – 2000 - ks. Jerzy Wojtkowiak (1943-2000)
2000 – administrator ks. Jan Motyka, prob. z Benic
2000 – nadal – ks. kan. Ryszard Muszyński